Marsz śmierci w pamięci ewakuowanych więźniów Auschwitz

Marsz śmierci w pamięci ewakuowanych więźniów Auschwitz


17 stycznia 1945 r. rozpoczęła się ostateczna ewakuacja więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz, którą objęto ok. 56 tysięcy więźniów. Z okazji rocznicy ukazała się książka „Marsz Śmierci w pamięci ewakuowanych więźniów Auschwitz”. Jej autorem jest dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau dr Piotr M. A. Cywiński.
Główne trasy przemarszu kolumn ewakuacyjnych, liczące kilkadziesiąt kilometrów, prowadziły do Wodzisławia Śląskiego i Gliwic. Więźniowie, którzy przetrwali marsz — pomimo przenikliwego chłodu — zostali przewiezieni otwartymi wagonami kolejowymi między innymi przez Czechy i Morawy do obozów Mauthausen i Buchenwaldu. Wielu spośród tych, którzy przeżyli Marsze Śmierci, zginęło w obozach w głębi Rzeszy.
„Nie było jednego marszu ewakuacyjnego” – napisał we wstępie Piotr Cywiński. „Każdy szedł poniekąd własną drogą, mierzył się z własnymi słabościami i przeszkodami, pokonywał swoje własne bariery, upadał i podnosił się. Albo i nie podnosił. Każdy więzień szedł swoją własną drogą katorgi ewakuacyjnej, którą po wojnie – ci, co przeżyli – nazwali mianem «Marszu Śmierci»” – czytamy
Książka nie ma na celu ani odtwarzania geografii ewakuacji, ani jej logistyki. „Jest ona bowiem w zamierzeniu nie tyle zbiorowym zapisem konkretnego marszu, ile próbą zrelacjonowania przeżyć tych, którzy – wyprowadzeni wreszcie z Auschwitz – poniekąd wbrew granicom ludzkiej wytrzymałości, przeżyli ową najcięższą z prób, w której gasnąca nadzieja była najbliższa ostatecznemu zwątpieniu, a życie ocierało się niemalże namacalnie o zbawienną śmierć” – czytamy we wstępie.
„O ile wspomnienia dotyczące pierwszych kilometrów między Auschwitz a pobliskimi Brzeszczami, czy nawet Pszczyną, obfitują w opisy ogólnych warunków marszu, rozmaitych faktów i zewnętrznych obserwacji, o tyle z biegiem kilometrów wspomnienia koncentrują się niemalże całkowicie na wewnętrznych odczuciach i na walce o własne życie. Stopniowe skrajne zawężenie percepcji i koncentracja na własnym przeżyciu staje się bodajże najdramatyczniejszym śladem realnych przeżyć maszerujących” – pisze Piotr Cywiński.
Z obozu mieli być wyprowadzeni więźniowie zdolni do pracy. Jednak w kolumnach ewakuacyjnych znalazły się także osoby wycieńczone i chore oraz dzieci. Esesmani mordowali tych, którzy opadli z sił i nie byli w stanie kontynuować marszu, a także strzelali do uciekających. Na terenie Śląska Górnego i Opolskiego straciło życie około 3 tys. osób, natomiast w trakcie całej ewakuacji zginęło między 9 a 15 tys. więźniów Auschwitz.

idź do sklepu
Napisz opinię
PAKIET Głosy Pamięci 1-14

PAKIET Głosy Pamięci 1-14

Seria "Głosy Pamięci" powstała jako odpowiedź na często pojawiające się prośby o udostępnienie dodatkowych materiałów źródłowych związanych z różnorodnymi zagadnieniami z historii KL Auschwitz. Pakiet wszystkich czternastu części serii "Głosy Pamięci" Głosy Pamięci 1. Ewakuacja, likwidacja i wyzwolenie KL Auschwitz - Andrzej Strzelecki Głosy Pamięci 2. Zbrodnicza medycyna. Eksperymenty medyczne w KL Auschwitz - Irena Strzelecka Głosy Pamięci 3. Zbrodnicza medycyna. Szpitale w KL Auschwitz - I

idź do sklepu
Transporty polskich więźniów w kompleksach obozowych KL Auschwitz, KL Dachau i KL Flossenbürg

Transporty polskich więźniów w kompleksach obozowych KL Auschwitz, KL Dachau i KL Flossenbürg

We wspólnym projekcie pt. „Transporty polskich więźniów w kompleksach obozowych KL Dachau i KL Flossenbürg“, zrealizowanym w latach 2018-2020, brał udział międzynarodowy zespół pracowników Miejsca Pamięci Flossenbürg i Dachau oraz Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Celem projektu było zbadanie transportów więźniarskich przy pomocy innowacyjnych technik cyfrowych, zrekonstruowanie ich w bazie internetowej Memorial Archives i dzięki temu rzucenie zupełnie nowego światła na przyczyny aresztowania

idź do sklepu
Anioł w piekle Auschwitz

Anioł w piekle Auschwitz

Nazistowska pielęgniarka, która ryzykowała życie, żeby ratować więźniów.„Bogactwo mojej miłości rozsypałam w Auschwitz” – pisała w lipcu 1946 roku zrezygnowana austriacka pielęgniarka Maria Stromberger do byłego polskiego więźnia Auschwitz. Przebywała wtedy w obozie internowania dla byłych narodowych socjalistów. Przetrzymywanie z członkami NSDAP i SS dotknęło ją w wyjątkowy sposób. Należała do Narodowosocjalistycznego Związku Niemieckich Pielęgniarek Rzeszy, ale nigdy nie popierała Hitlera, a w Auschwitz

idź do sklepu
Deportacja Żydów z getta łódzkiego do KL Auschwitz i ich zagłada

Deportacja Żydów z getta łódzkiego do KL Auschwitz i ich zagłada

Z okazji 60. rocznicy likwidacji getta w Łodzi Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu opublikowało ponad 300-stronicową pracę Andrzeja Strzeleckiego pt. Deportacja Żydów z getta łódzkiego do KL Auschwitz i ich zagłada. Opracowanie i wybór źródeł. Zamieszczony w pierwszej części książki rys historyczny stanowi pierwszą próbę bliższego przedstawienia przebiegu deportacji Żydów z getta łódzkiego (wśród nich Żydów z Protektoratu Czech i Moraw, Niemiec, Austrii i Luksemburga, których umieszczono w

idź do sklepu
Pozostał po nich ślad...

Pozostał po nich ślad...

Publikacja związana jest z historią bloku nr 11 i losami więźniów, którzy na jego ścianach, drzwiach, parapetach okiennych i belkach stropowych pozostawili napisy i rysunki, wykonane niejednokrotnie przed straceniem. Blok nr 11 zwany był Blokiem Śmierci. W jego piwnicach obozowe władze SS utworzyły areszt obozowy. Na parterze i piętrze przebywali m.in. więźniowie karnej kompanii i kompanii wychowawczej. Ponadto umieszczano w nim, przywożonych od 1943 roku, najczęściej z więzienia śledczego w Mysłowicach

idź do sklepu
Tak było...

Tak było...

Wspomnienia Andrzeja Łępkowskiego, byłego więźnia KL Auschwitz, nr obozowy 95845, składają się z trzech części. W pierwszej z nich, pt. „Birkenau — obóz zagłady” Autor opisuje drogę do Auschwitz z więzienia w Tarnowie, z którego został przywieziony wraz z ojcem i bratem. Kolejno przedstawia „wyładunek” na stacji w pobliżu obozu w Brzezince, przyjęcie w tym obozie, pobyt na kwarantannie wstępnej w obozie męskim w Birkenau, pracę m.in. przy budowie krematoriów, regulacji stawów rybnych, przy budowie odcink

idź do sklepu
Płakaliśmy bez łez

Płakaliśmy bez łez

Nikt, kto tam nie był, nigdy tego nie zrozumie - mówi wielu ocalałych z Zagłady. To stwierdzenie jest szczególnie trafne w odniesieniu do więźniów z Sonderkommando. Ich przeżycia nie mają odpowiedników ani precedensów w historii, nie można ich z niczym porównać, nie można ich pojąć. Nikt poza nimi nie wie, co czuje człowiek, który znalazł się na samym dnie piekła obozu zagłady. Sonderkommando było specjalną grupą żydowskich więźniów, którzy usuwali ciała z komór gazowych i palili zwłoki w krematoriach. Zg

idź do sklepu
Auschwitz: the Complete Guide

Auschwitz: the Complete Guide

Although it was one of many German concentration and extermination camps operated throughout the Second World War, Auschwitz has become a pervasive symbol of terror, genocide and the Holocaust. Auschwitz is an extensive look into the horrors and travesties that occured within the walls of arguably the most infamous concentration camp of the Second World War. An insightful read, this book offers the reader a comprensive history of Auschwitz. Great for students as well as historians and those with a

idź do sklepu
Odebrane dzieciństwo. Dzieci wyzwolone w Auschwitz

Odebrane dzieciństwo. Dzieci wyzwolone w Auschwitz

Publikacja poświęcona jest losom najmłodszych więźniów obozu – 750 dzieciom i nieletnim, którzy znajdowali się w Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau w momencie wkroczenia tam Armii Czerwonej 27 stycznia 1945 roku. Książka składa się z siedmiu części. Pierwsza to rys historyczny przedstawiający: historię deportacji do Auschwitz dzieci różnych narodowości, chaotyczne decyzje podejmowane przez esesmanów w stosunku do dzieci w okresie ewakuacji więźniów, sytuację w obozie tuż przed wyzwoleniem, w jego t

idź do sklepu
Kat z Płaszowa

Kat z Płaszowa

Wydarzenia w tej książce są oparte na faktach. Prawda bywa bardziej przerażająca od najwymyślniejszej fikcji. Amon Göth uważał się za pana życia i śmierci podległych mu więźniów. Jego sadyzm okazał się przesadny nawet dla przełożonych z SS. Ze szczególnym upodobaniem mordował matki z dziećmi i starców. Uwielbiał strzelać do więźniów z okien samochodu lub balkonu willi. Swoim ofiarom zadawał wyszukane tortury. Osobiście zabił kilkaset osób. O podobnych zbrodniach z pewnością nie śniono w najgorszyc

idź do sklepu
Chłopiec, który przeżył Auschwitz. Historia prawdziwa

Chłopiec, który przeżył Auschwitz. Historia prawdziwa

Historia inspirowana prawdziwymi wydarzeniami. Grisza ma 5 lat, gdy razem z mamą, babcią i rodzeństwem trafia z Białorusi do Auschwitz. Kilka miesięcy później śmierć zabiera mu tych, których kocha. Chłopiec zostaje sam w miejscu, gdzie ludzkie życie nic nie znaczy, i zapamiętuje wszystko, co dzieje się w tym piekle na ziemi. Ma zapalenie płuc, dwa razy jest „pacjentem” doktora Mengele, a mimo to udaje mu się przeżyć i doczekać wyzwolenia. Po wojnie tuła się po różnych domach dziecka, szukając sweg

idź do sklepu
The Origins od the Auschwitz Camp in the Light of Source Materials

The Origins od the Auschwitz Camp in the Light of Source Materials

The Origins of the Auschwitz Camp in the Light of Source Materials is an analysis of almost one hundred previously unpublished or little-know German documents connected with the origins of KL Auschwitz and the first phase of its operation. The authors examine many aspects of the history of Auschwitz that have not been studied before, such as the decision to establish the camp, its planned size, and the chronology of its construction. The documents presented here with historical commentary confirm t

idź do sklepu
Episodes from Auschwitz 1. Love in the Shadow of Death

Episodes from Auschwitz 1. Love in the Shadow of Death

“Love in the Shadow of Death” is the true story of two prisoners from the Auschwitz death camp – Mala Zimetbaum, a Jewish woman, and Edward Galiński, a Polish man. Mala, thanks to her knowledge of several languages and engaging personality, was made a messenger (Läuferin) in the women’s camp. Edek – prisoner of Auschwitz, brought in the first transport of Polish political prisoners – after his stay in the main camp, was transferred to the maintenance work unit in Auschwitz II-Birkenau. This comic te

idź do sklepu
Episoder fra Auschwitz 1. Kärlek i dödens skugga

Episoder fra Auschwitz 1. Kärlek i dödens skugga

”Kärlek i dödens skugga” är den sanna berättelsen om två fångar i dödslägret Auschwitz – judinnan Mala Zimetbaum och Polacken Edward Galinski. Mala blev tack vare sin fängslande personlighet och det faktum att hon behärskade flera språk budbärare (Läuferin) i kvinnolägret. Edek – skickad till Auschwitz med den första transporten med polska, politiska fångar – blev efter en period i huvudlägret överförd till underhållsavdelningen i Auschwitz II-Birkenau. Häftet berättar om de två fångarnas kärlek

idź do sklepu
Królestwo za mgłą. Z autorką Pasażerki rozmawia Michał Wójcik

Królestwo za mgłą. Z autorką Pasażerki rozmawia Michał Wójcik

– Czyli pani wyszła z tego Królestwa? – Mnie się udało. Tak, mnie to się udało. Żeby przeżyć, trzeba przestrzegać reguł obozowej gry. Nie można dać się uderzyć – ­­­bo nie przestaną bić. Trzeba wyglądać w miarę zdrowo – inaczej wezmą na rewir. I przede wszystkim należy wiedzieć, jak rozmawiać z oprawcami. Bo nawet kat ma słabości. A ofiara nie zawsze jest bezbronna. Trafiła do Auschwitz, mając niespełna dziewiętnaście lat. Ponad siedemdziesiąt lat po wojnie zdecydowała się po raz pierwszy opowiedzieć cał

idź do sklepu